Дэлхий дээрх хүүхдийн номуудыг тоолж үзвэл ямар том тоо гарах бол? Гэтэл Маурис Сендакийн тэртээ жараад жилийн өмнө бүтээсэн номуудыг үе үеийн хүүхдүүд шимтэн үзсээр буйн нууц юу вэ? Чухам юугаараа онцгойрон сая сая хүүхдийн хайрыг татаж, дэлхийн шилдэг номуудын нэг болсны учрыг хайж үзлээ...
1. Хүүхдийн нүдээр хардаг
Томчууд хүүхэд насаа марчихдаг. Сендак харин хүүхэд насны мэдрэмжээ марталгүй хадгалж, ном бүтээлдээ буулгаж чаддаг онцгой зохиолч. Хаан болж дураараа дургихыг хүсдэг ч хайртай ээжээ бас үгүйлэх Макс хүү шиг “зэрлэг дүрсгүй нөхөд” хүүхэд бүрийн дотор нуугдаж буйг Сендак олж харсан юм. Хорвоо ертөнцийг хүүхдийн нүдээр харж, илэрхийлж чадсан түүний номууд ямар ч хүүхдэд танил дотно, ойр санагддаг.
2.Хүүхдийг хүндэлсэн зохиолч
Хүүхэд бол өөрийн гэсэн сэтгэл, оюун, мэдрэмжтэй хувь хүн. Гэвч томчууд бид өөрийн мэдэлгүй өхөөрдөн хөөрхийлж, хийсэн хэлснийг нь инээдэм наадам болгочих гээд байдаг гэмтэй. Сендак харин хүүхдийн асуудалд нухацтай хандаж, тэдний айдас түгшүүр, уур хилэн, хүсэл эрмэлзэл, эсэргүүцлийг номдоо харуулжээ. Түүний номд ямагт шийдэмгий зоримог, сэтгэл хөдлөлөө чөлөөтэй илэрхийлдэг хүүхдүүд гарна. Бид хүүхдийг өөрсөд шигээ эн тэнцүү үзэж, хорвоог өөрийнхөөрөө танин мэдэх, өөрийн гэсэн бодолтой хувь хүн болж өсөх боломжийг олгож, дэмжих учиртайг энэ номууд сануулдаг.
“Хүн бүр бага насаа цав цагаан үүлстэй цэлмэг тэнгэрийн доор жаргал дүүрэн өнгөрүүлдэг гэвэл шал худлаа. Хүүхэд нас бол тун хэцүү үе шүү дээ.” гэж Сендак хэлдэг. Хүүхдүүд бодох санах юмгүй тоглон гүйж явдаг гэж бид санадаг ч тэд өөрт таарсан зовлон бэрхшээл үүрч, өдөр бүр даван туулж явааг ер анзаардаггүй. Аливаа бэрхшээлийг даван туулах чинээгээрээ хүүхэд өсөж хөгждөг ажээ. Сендакийн баатрууд ч мөн саад тотгор, асуудалтай тулж, өөрийн хүчээр давдаг. Ийм жишээг номоос үзэх нь хүүхдийн сэтгэлийн хөгжил, бие даах чадварт эерэг нөлөөлдгийг сэтгэл зүйчид хэдийнээ тогтоосон юм.
“Таймс” сэтгүүл түүнийг “хүүхдийн номын Пикассо” хэмээн зүгээр ч нэг нэрлэсэнгүй. Хүүхдийн номын ертөнцөд Сендак цоо шинэ дүрслэл, өнгө төрх авчирсан зураач. Хуудас дүүрэн баялаг зургууд нь хүүхдийн урлаг, гоо зүйн мэдрэмжид үнэтэй хувь нэмэр оруулна. Энэ номуудыг үзэх бүрдээ хүүхэд зургуудаас шинийг олж харж, шинээр нээх учир хэд дахин үзээд ч уйддаггүй.
Бага насны хүүхдүүд төсөөлөл, бодит байдал хоёрын дунд чөлөөтэй аялж явдаг улс. Харин бид баримттай, бодитой зүйлд дуртай. Хүүхдээ ч бас өөр шигээ байлгах гэнэ. Хэзээ ингэж байсан юм бэ, ийм юм байдаггүй юм гээд л... Хүүхэд гэтэл том хүн биш биш шүү дээ! Сендакийн номд мангасууд, ид шидийн хачин аялал их гардаг.
Сэтгэгдэл бичих хэсэг